Autor: dr Agnieszka Kwiecień-Madej
Data publikacji: 30.11.2022
Odpowiedzialność za decyzje podejmowane w spółkach handlowych to codzienny dylemat członków zarządu. Czy nowe regulacje prawne pomogą im spać spokojnie?
Ważne zmiany w prawie spółek handlowych wprowadzone ustawą z dnia 9 lutego 2022 roku o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 807), które weszły w życie 13 października 2022 roku, wprowadzają nowe zasady odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Znowelizowane przepisy obejmują zarówno organy zarządcze spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i spółek akcyjnych, i to nie tylko członków zarządu, lecz również członków rad nadzorczych, komisji rewizyjnych oraz likwidatorów. Zastąpiły one poprzednio obowiązujące bardziej ogólne przepisy, które nakładały na te podmioty obowiązek dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru ich działalności.
Nowe przepisy precyzują ten obowiązek, wskazując, czym powinni kierować się zarządzający, którzy decydują o sprawach spółki. Poza znaną z poprzedniej wersji przepisu formułą „wykazywania się starannością wynikającą z zawodowego charakteru działalności”, w myśl nowej regulacji członkowie wymienionych organów muszą postępować w sposób lojalny wobec spółki i podejmować działania w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego. Sprostanie temu ostatniemu wymogowi jest możliwe poprzez oparcie podejmowanych decyzji na rzetelnie przygotowanych analizach i opiniach.
W nowym brzmieniu regulacja dotycząca spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zakłada, że:
Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
Analogiczne brzmienie uzyskał przepis odnoszący się do spółki akcyjnej, zgodnie z którym:
Członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
Nowe przepisy kodeksu spółek handlowych odwołują się do pojęcia ryzyka gospodarczego, którego jednak nie definiują. Nie ulega wątpliwości, że każda decyzja biznesowa jest takim ryzykiem obciążona i nie da się go zupełnie wyeliminować. Przepisy przyjmują jednocześnie regułę ochrony członka zarządu (i innych organów, o których mowa w ich treści) w sytuacji, gdyby skutki decyzji przez niego podjętej nie były pomyślne dla spółki, a sama decyzja została podjęta w oparciu o informacje, analizy i opinie, które należy uwzględnić decydując w granicach ryzyka gospodarczego.
Warto zauważyć, że w świetle nowych zasad odpowiedzialności ważne dla spółki decyzje bezpiecznie jest podejmować przy wsparciu osób posiadających profesjonalne kwalifikacje i wiedzę w danej dziedzinie. Pozwoli to nie tylko na zminimalizowanie ryzyka poniesienia negatywnych skutków odpowiedzialności członka organu zarządczego za podjętą decyzję, ale i umożliwi znalezienie optymalnych biznesowo rozwiązań dla spółki.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w przygotowaniu analiz i opinii prawnych dotyczących decyzji podejmowanych w Państwa spółce, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią. Przeanalizujemy Państwa sytuację, odpowiemy na wszelkie pytania, przygotujemy niezbędne dokumenty i przeprowadzimy Państwa firmę przez niezbędne zmiany.
