Autor: Martyna Rybińska
Data publikacji: 02.08.2022
Nie od dzisiaj wiadomo, że dźwignią handlu jest reklama. W dobie wszechobecnego internetu za sprawą social mediów i influencerów, których śledzą miliony ludzi, promocja produktów i usług zyskała nowy kanał komunikacji i sposób dotarcia do klientów. Również dla trendsetterów taka forma współpracy z popularnymi markami stała się intratnym zajęciem. Niestety nie zawsze odbywa się ona zgodnie z obowiązującymi przepisami, naruszając prawa konsumentów, o czym nieustannie przypomina i informuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
UOKiK wielokrotnie apelował, aby reklamodawcy i opiniotwórcy przejrzyście informowali o charakterze wpisów w mediach społecznościowych. Prezes Urzędu wskazywał, jakie określenia są niewystarczające i mogą wprowadzać odbiorców w błąd, m.in. wskazywał, że oznaczanie treści reklamowych skrótami takimi jak #ad (od advertisement – ang. reklama) czy stosowanie hashtagu #współpraca, jest niewystarczające. Ponadto z inicjatywy Urzędu powstał Kodeks Dobrych Praktyk dla Influencerów, który zawiera praktyczne wskazówki, jak poprowadzić kampanię w social mediach, nie naruszając przepisów i nie narażając się na kary ze strony UOKiK-u.
Niedawno Urząd postanowił przyjrzeć się, czy powyższe zasady dotyczące dobrych praktyk są respektowane i dziś z komunikatu Prezesa UOKiK-u wiemy już, że trzem influencerom z branży fitness i jednemu reklamodawcy postawiono zarzuty w związku z nieprawidłowym oznaczaniem treści reklamowych na Instagramie.
Zarzut kryptoreklamy, czyli reklamy towarów, usług, firm itp. ukrytej w programach i publikacjach o charakterze niereklamowym (według Słownika języka polskiego PWN), postawiony został spółce Olimp Laboratories, która zlecała reklamę swoich produktów na Instagramie. Spółka płaciła za publikowanie w mediach społecznościowych postów i relacji na temat produkowanych przez nią suplementów diety. Spółka miała przy tym namawiać twórców opinii do stosowania niejasnych oznaczeń, m.in. hashtagów takich jak #olimpad #nazwaproduktu. Według Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów hashtag składający się z połączenia nazwy firmy z anglojęzycznym skrótem „ad” ma niewiele wspólnego z transparentnymi działaniami reklamowymi w internecie.
Wspomniani influencerzy w swoich wpisach promowali za wynagrodzeniem towary bez oznaczania treści sponsorowanych w sposób jednoznaczny. Jak informuje Urząd, nieoznaczanie postów komercyjnych w sieci w przypadku tych osób nie wynikało jednak z ich zaniedbań, lecz z wytycznych reklamodawców.
Za nieprawidłowe oznaczanie treści sponsorowanych odpowiedzialność może ponieść zarówno opiniotwórca, jak i reklamodawca, z którym współpracuje. UOKiK przypomina, że influencerzy nie mogą bezrefleksyjnie robić tego, co każe im reklamodawca, są bowiem przedsiębiorcami, a to wiąże się z koniecznością przestrzegania przez nich obowiązków prawnych oraz dobrych obyczajów. Wszczęte postępowania mogą zakończyć się nałożeniem kar za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów.
Poza obowiązkami dotyczącymi oznaczania treści w internecie influencerzy i reklamodawcy muszą wywiązywać się z innych obowiązków, które ciążą na nich jako przedsiębiorcach. Niedawno Urząd informował o karach za brak współpracy z Prezesem UOKiK-u. Kary dotyczyły osobistości internetowych, które nie odpowiadały na zapytania Urzędu, nie odbierały korespondencji i unikały przedstawienia dokumentów.
Prowadzenie popularnego konta w social mediach, na którym reklamujemy towary i usługi, wymaga znajomości i przestrzegania szeregu przepisów, w tym przepisów dotyczących ochrony praw konsumentów. Jeśli mają Państwo zastrzeżenia do narzuconych przez reklamodawcę zasad współpracy albo chcą Państwo dowidzieć się, jak prawidłowo oznaczać treści w mediach społecznościowych, zapraszamy do kontaktu.
